Thông tin trên được ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đưa ra tại cuộc họp báo thông tin về tình hình mưa lũ ở miền Trung chiều 10/10.
Ông Lâm cho biết miền Trung đang trải qua đợt mưa lũ lịch sử có khả năng kéo dài nhiều ngày tới do liên tục chịu ảnh hưởng của các hình thái cực đoan trên Biển Đông.
3 áp thấp nhiệt đới
Theo Phó giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, cơn áp thấp nhiệt đới đang di chuyển trên Biển Đông có khả năng mạnh thành bão cấp 8, giật cấp 10 trong vòng 12 giờ tới. Bão có thể hướng vào các tỉnh từ Quảng Nam đến Bình Định, gây mưa to và gió mạnh.
Nếu đổ bộ vào các tỉnh Trung Trung Bộ, bão kết hợp không khí lạnh tạo thành một tổ hợp gây mưa rất lớn trong ngày 11-13/10. Trọng tâm mưa tiếp tục nằm ở các tỉnh từ Thừa Thiên - Huế đến Quảng Ngãi với vũ lượng phổ biến 500-700 mm.
Khu vực Quảng Bình, Bình Định và Phú Yên có mưa lớn từ 200-400 mm. Ngoài ra, đợt mưa tới sẽ mở rộng ra phía nam Hà Tĩnh và phía bắc Tây Nguyên với lượng mưa 200-300 mm.
Lũ dâng đến tận nóc nhà ở xã Tân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình. Ảnh: Phạm Trường.
Chuyên gia cho biết không loại trừ khả năng mưa lớn cục bộ xuất hiện với cường độ rất lớn, đặc biệt khi áp thấp nhiệt đới áp sát đất liền chiều 11/10. "Đây là đợt mưa rất lớn và dồn dập, xảy ra khi nhiều nơi đang hứng chịu hậu quả của đợt mưa trước đó.
Ngoài ra, sau khi bão số 6 đổ bộ đất liền ngày 12/10, Biển Đông xuất hiện thêm một áp thấp nhiệt đới. Hình thái này khả năng mạnh thành bão số 7 nhưng có hướng dịch chuyển lên vịnh Bắc Bộ.
"Nếu may mắn theo kịch bản này, miền Trung có thể giảm mưa trong vài ngày. Thế nhưng sau đó, mưa lũ sẽ xuất hiện dồn dập ở Trung Bộ đến hết tháng 10", ông Lâm nói.
Đến khoảng ngày 20/10, một xoáy thấp nhiệt đới tiếp tục được hình thành. Hình thái này khả năng thành bão thấp hơn và có thể hình thành ở phía nam Biển Đông. Nhiều khả năng, áp thấp nhiệt đới này sẽ đi vào đất liền các tỉnh Nam Trung Bộ.
Theo ông Lâm, xen giữa 3 áp thấp nhiệt đới nối tiếp nhau là 2 đợt không khí lạnh xuất hiện ngày 14/10 và 17-18/10. Các hình thái này tác động mạnh mẽ đến mưa lũ ở Trung Bộ.
Mưa kéo dài ít nhất 10 ngày
Trả lời câu hỏi của Zing về thời gian kết thúc mưa lũ ở miền Trung, ông Lâm cho biết trong vòng 10 ngày tới, trạng thái này chưa có dấu hiệu chấm dứt do liên tục chịu ảnh hưởng của 3 xoáy thuận nhiệt đới.
Xa hơn nữa, sự kết hợp của các hình thái gây mưa lớn cho khu vực Trung Bộ được dự báo còn duy trì trong suốt tháng 10 gồm: Dải áp thấp đi qua Trung Bộ, các xoáy thuận nhiệt đới có thể liên tiếp hình thành và hướng vào đất liền nước ta, không khí lạnh và gió mùa Đông Bắc liên tục được bổ sung theo từng đợt và địa hình chắn gió của dãy Trường Sơn.
Theo ông Vũ Đức Long, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, những hình thái trên khiến mưa lũ ở miền Trung diễn biến phức tạp và khó lường.
Mưa lũ gây ngập lụt nghiêm trọng tại các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi. Ảnh: Điền Quang.
Trong 3 ngày tới, lũ trên các sông từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế dao động ở mức cao, sau đó lên lại. Các sông từ Quảng Ngãi đến Phú Yên, Quảng Nam, Gia Lai và Kon Tum sẽ lên. Lũ lớn và đặc biệt lớn khả năng cao xảy ra.
Trong đợt lũ này mực nước trên các sông phổ biến ở mức báo động 3 và trên báo động 3. Riêng các sông ở Phú Yên, Kon Tum, Gia Lai lên mức báo động 2 và báo động 3.
"Trọng tâm của mưa lũ những ngày tới vẫn là các tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi. Lũ trên các sông phổ biến ở báo động 2 và báo động 3, nhiều khả năng tiếp tục ghi nhận các số liệu lịch sử về mực nước lũ", ông Long nói.
Kéo theo các đợt lũ là khả năng mưa lớn trên diện rộng sẽ còn xảy ra liên tục và theo từng đợt. Mưa lớn tiếp diễn trong khi nước lũ chưa kịp rút sẽ khiến cho tính tổn thương trước thiên tai bão, mưa, lũ tại các tỉnh miền Trung, đặc biệt là khu vực Trung Trung Bộ là rất cao.
Phân tích thêm về các yếu tố cực đoan, chuyên gia cho biết thực trạng các hồ chứa khu vực Trung Trung Bộ đã đầy, không còn hoặc còn ít khả năng cắt lũ, đất cũng đã ngâm trong nước nhiều ngày gây ra tình trạng bão hòa nước. Nhiều địa phương ở Trung Bộ đã bị thiệt hại do mưa lũ, ngập lụt.
Do đó, diễn biến của mưa lớn kéo dài thời gian tới khiến nguy cơ xảy ra các đợt lũ quét, sạt lở đất, lũ chồng lũ cao hơn so với đợt mưa những ngày qua.
Ngày 6-10/10, Trung Bộ hứng chịu đợt mưa rất lớn, trọng tâm là các tỉnh Trung Trung Bộ. Tổng lượng mưa những ngày qua phổ biến 600-1.200 mm, một số nơi dao động 1.200-1.500 mm.
Mưa lớn liên tục đã khiến cho mực nước trên các sông lên nhanh. Lũ diện rộng đã xuất hiện tại các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi, lũ lớn tập trung từ Quảng Bình đến Quảng Nam. Đặc biệt, lũ lịch sử đã xuất hiện trên sông Hiếu (Quảng Trị), sông Bồ (Thừa Thiên - Huế).